Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng là tuyến đường sắt đầu tiên được triển khai theo Quy hoạch hệ thống mạng lưới đường sắt Việt Nam thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 để kết nối với các địa phương của Trung Quốc và quốc tế. Dự án được yêu cầu phải triển khai trong thời gian sớm nhất có thể nhưng đòi hỏi phải đáp ứng yêu cầu khía cạnh kỹ thuật, công nghệ tiên tiến, hiện đại, chất lượng, độ an toàn cao nhất đối với công trình quy mô lớn, phức tạp và phải đảm hiệu quả.

Để triển khai Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng và các dự án đường sắt trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ khẩn trương hoàn thành việc xây dựng, thẩm định, ban hành Hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn (kỹ thuật, công nghệ) cho đường sắt (từ khảo sát, thiết kế, thi công xây lắp, giám sát, hệ thống thông tin tín hiệu, chế tạo đầu máy, toa xe…) để làm cơ sở cho công tác chuẩn bị Dự án (lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Báo cáo nghiên cứu khả thi, Thiết kế kỹ thuật, Thiết kế bản vẽ thi công…), thi công xây lắp và đầu tư mua sắm, chế tạo, lắp đặt thiết bị, đầu máy, toa xe.

Tăng cường năng lực cho Bộ Xây dựng và Ban Quản lý dự án đường sắt trong việc thẩm định, quản lý, giám sát (do đây là dự án quy mô lớn đầu tiên trong lĩnh vực đường sắt Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm triển khai thực hiện) thông qua việc: Kiện toàn Ban Quản lý dự án đường sắt đảm bảo tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; đáp ứng yêu cầu quản lý dự án mới, quy mô lớn, phức tạp; tuyển chọn và sử dụng các chuyên gia tư vấn (trong nước và quốc tế) độc lập (về kỹ thuật, về pháp lý) giúp Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án (chủ đầu tư) để có ý kiến phản biện độc lập đối với sản phẩm đầu ra của từng Dự án do Đơn vị Tư vấn thực hiện. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trong việc thành lập Tổ chuyên gia độc lập để tham mưu giúp Bộ Xây dựng trong chỉ đạo, quản lý, điều hành Dự án.

Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường kiểm tra, phúc tra, thẩm định Đề án về kết quả khảo sát, thăm dò địa chất công trình của Dự án; cung cấp đầy đủ thông tin, số liệu về kết quả khảo sát, thăm dò địa chất công trình của Dự án cho các đơn vị chuyên môn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Liên đoàn Vật lý Địa chất…) để thực hiện nhiệm vụ; bố trí kinh phí chi trả theo quy định cho các hoạt động kiểm tra, phúc tra, thẩm định về kết quả khảo sát, thăm dò địa chất công trình của Dự án.

Đồng thời thực hiện nghiêm chỉ đạo của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ, Chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ để đề xuất được phương án khả thi trong việc chuyển giao, tiếp nhận chuyển giao công nghệ, phát triển ngành công nghiệp đường sắt.

Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức thẩm định theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật đối với Hệ thống Quy chuẩn, tiêu chuẩn đường sắt theo đề nghị của Bộ Xây dựng.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cung cấp danh sách và chỉ đạo các đơn vị có năng lực của Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Liên đoàn Vật lý Địa chất…) cung cấp cho Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án đường sắt về thông tin địa chất tại các khu vực Dự án đi qua; phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng trong việc thực hiện công tác kiểm tra, phúc tra, đánh giá, thẩm định về kết quả khảo sát, thăm dò địa chất công trình của Dự án.

Lan Phương