Giám đốc Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) và Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp Đông Á (EABC) tham dự Hội nghị với tư cách khách mời của Chủ tịch.

Các nước đánh giá kể từ khi thiết lập năm 1997, ASEAN+3 đã trở thành cơ chế hợp tác quan trọng với trọng tâm là phát triển các mạng lưới an toàn về kinh tế, tài chính và phát triển khu vực.

Hội nghị ghi nhận kết quả triển khai Kế hoạch công tác ASEAN+3 giai đoạn 2023-2027 đạt 62%. Việc thực hiện Đa phương hóa Sáng kiến Chiang Mai (CMIM) đang giúp củng cố mạng lưới an toàn tài chính khu vực. Văn phòng nghiên cứu Kinh tế vĩ mô ASEAN+3 (AMRO) ngày càng phát huy vai trò trong hỗ trợ các nước xây dựng các chính sách ổn định kinh tế vĩ mô. Quỹ dự trữ gạo khẩn cấp ASEAN+3 (APTERR) đã trở thành một công cụ giúp thúc đẩy an ninh lương thực ở khu vực.

Lãnh đạo các nước ASEAN+3 nhấn mạnh trong bối cảnh thế giới và khu vực còn nhiều bất ổn, hợp tác ASEAN+3 càng cần khẳng định vai trò là động lực chính trong thúc đẩy hợp tác, tạo dựng môi trường thuận lợi để giữ vững đà tăng trưởng ở Đông Á, ứng phó kịp thời và hữu hiệu các thách thức, nâng cao khả năng chống chịu các cú sốc trong và ngoài khu vực.

Phát biểu tại Hội nghị, Lãnh đạo các nước Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đề cao chủ đề “Bao trùm và Bền vững”, vai trò của ASEAN trong thúc đẩy tăng trưởng và phát triển ở khu vực, cam kết ủng hộ và hỗ trợ hiện thực hoá Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, triển khai Lưới điện ASEAN và đàm phán Thỏa thuận khung kinh tế số ASEAN.

Các nước nhất trí đẩy nhanh triển khai Kế hoạch công tác ASEAN+3 giai đoạn 2023-2027, triển khai hiệu quả, rà soát và mở rộng Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), tiếp tục củng cố tài chính khu vực thông qua CMIM và Cơ chế tài chính nhanh (RFF), tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, phát triển kinh tế số, xanh và bền vững.

Đồng thời, cần đẩy mạnh hợp tác phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, quản lý biên giới, an ninh lương thực và năng lượng, ứng phó dịch bệnh, biến đổi khí hậu và thảm hoạ thiên tai…, góp phần xây dựng và nuôi dưỡng các xã hội bao trùm và bền vững, vì các thế hệ tương lai ở khu vực.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chia sẻ đánh giá của Lãnh đạo các nước về giá trị chiến lược của ASEAN+3 trong bối cảnh những biến động địa chính trị, địa kinh tế diễn ra nhanh và phức tạp, rủi ro đối với kinh tế và phát triển gia tăng.

Thủ tướng Chính phủ kỳ vọng ASEAN+3 sẽ đoàn kết chặt chẽ hơn, kết nối hiệu quả hơn và đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn để tiếp tục phát triển bao trùm và bền vững, ứng phó hiệu quả với các thách thức và cú sốc ở bên ngoài.

Theo đó, Thủ tướng đề xuất 3 định hướng tăng cường hợp tác ASEAN+3 trong tình hình mới.

Thứ nhất, nâng cao chất lượng hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh ở khu vực; tận dụng hiệu quả FTA ASEAN-Trung Quốc 3.0, đồng thời khẩn trương rà soát, nâng cấp các FTA giữa ASEAN với Nhật Bản và với Hàn Quốc; mở rộng RCEP và liên kết RCEP với các khu vực khác để đa dạng hóa thị trường và chuỗi cung ứng; đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng số và các trung tâm dữ liệu; tăng cường hợp tác thương mại số, hoàn thiện cơ sở dữ liệu, nâng cao năng lực điều hành kinh tế, hỗ trợ số hoá hiệu quả.

Thứ hai, củng cố tự cường và khả năng chống chịu của khu vực; triển khai đồng bộ và hiệu quả APTERR và RFF; đẩy mạnh hợp tác an ninh năng lượng, nghiên cứu phát triển kho dự trữ năng lượng trong tình huống khẩn cấp; đầu tư phát triển hạ tầng thích ứng biến đổi khí hậu, cơ chế cảnh báo sớm thiên tai ở khu vực.

Thủ tướng cũng đề nghị các nước Đông Á hỗ trợ các nước ASEAN có nhu cầu phát triển điện hạt nhân, chuyển giao công nghệ, chia sẻ kinh nghiệm, đào tạo nguồn nhân lực và bảo đảm an toàn hạt nhân; đề xuất kết nối các trung tâm tài chính của các nước ASEAN+3 nhằm thu hút mạnh hơn các luồng tài chính xanh phục vụ cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh ở khu vực.

Thứ ba, đoàn kết, phối hợp chặt chẽ để duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định cho phát triển. ASEAN+3 phải là cơ chế duy trì đoàn kết, thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, tăng cường hợp tác toàn diện bao trùm và bền vững, cùng nhau ứng phó hiệu quả với các thách thức chung ở khu vực và trên thế giới, hợp tác bảo vệ không gian mạng ảnh hưởng đến quyền con người và người dân khu vực.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh dù trong vấn đề bán đảo Triều Tiên, Biển Đông hay bất cứ vấn đề gì, yếu tố quan trọng nhất là các nước cần tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc, Công ước UNCLOS 1982, đối thoại thẳng thắn, hợp tác chân thành, tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, cùng nhau định hình cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch, dựa trên luật lệ với ASEAN giữ vai trò trung tâm.

Kết thúc Hội nghị, Lãnh đạo các nước ASEAN+3 đã thông qua Tuyên bố về việc tăng cường hợp tác kinh tế và tài chính khu vực./.

Hà Văn